“`html
Küresel Piyasalar Tarife İndirimleri ile Canlandı
Küresel finans piyasaları, ABD ve Çin’in karşılıklı olarak gümrük vergilerini geçici bir süreliğine düşürme konusunda anlaşma sağlamasının ardından olumlu bir ivme kazandı. Gözler ise bugün açıklanacak olan ABD enflasyon verilerine çevrildi.
Dünya genelinde enflasyon verileri, piyasa dinamikleri üzerinde etkili olurken, tarifelerle ilgili gelen olumlu haberler, küresel risk iştahını artırmaya devam ediyor. Uzun süredir tartışılan ticaret tarifeleri, bu defa ABD ve Çin tarafından yapılan müzakereler sonucunda anlaşmaya varıldı. Geçtiğimiz hafta sonunda İsviçre’de gerçekleşen görüşmeler sonucunda iki taraf, karşılıklı gümrük vergilerini geçici olarak azaltma kararı aldı.
Anlaşma çerçevesinde, 14 Mayıs itibarıyla ABD, Çin mallarına uyguladığı gümrük vergilerini yüzde 145’ten yüzde 30’a çekerken, Çin de ABD mallarına uyguladığı vergi oranını yüzde 125’ten yüzde 10’a indirecek.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında, Cenevre’deki görüşmelerin ardından Çin ile ilişkilerde yeni bir başlangıç yaptıklarını ve Çin’in parasal olmayan engellerini kaldıracağını duyurdu.
Trump, anlaşmanın otomobil, çelik ve alüminyum gibi bazı ürünleri kapsamadığını vurgularken, Çin’e zarar verme amacı taşımadıklarını belirtti. Ayrıca, anlaşmanın 90 gün içinde uzun vadeli bir çözüme ulaşılamaması durumunda gümrük vergilerinin yeniden artırılmayacağını da sözlerine ekledi.
Analistler, ülke arasında varılan bu anlaşmanın, küresel ekonomik belirsizlikleri azalttığını ifade ederek, ticaret gerginliklerinin ortadan kaldırılmasına yönelik önemli bir adım olarak yorumluyorlar.
ABD’deki Enflasyon Verileri Kritik Öneme Sahip
Bu arada, bugün açıklanacak olan nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verileri, ABD ekonomisinin mevcut durumu hakkında daha fazla bilgi sunması bekleniyor. Verinin alt kırılımlarında, mevcut tarifelerin etkilerinin fiyat artışı üzerindeki sinyalleri araştırılacak.
ABD Merkez Bankası (Fed), son para politikası raporunda yüksek işsizlik ve enflasyon risklerinin arttığını vurguladı. Fed Başkanı Jerome Powell, tarifelerin ekonomik büyümeyi yavaşlatabileceği ve enflasyonu artırabileceği konusunda uyarılarda bulundu.
ABD ekonomisinde tarifelerin etkilerine dair sinyaller henüz netleşmemişken, analistler, istihdam piyasasındaki yavaşlama ve enflasyonun istenen düzeye ulaşamamasının Fed’in iş yükünü artırabileceğine dikkat çektiler.
Powell’ın yüksek enflasyon risklerine karşı oldukça dikkatli olduğunu belirten analistler, uzun vadeli enflasyon beklentilerinde herhangi bir bozulma olması durumunda Fed’in açıklamalarının ve olası ek tedbirlerin yakından takip edileceğini ifade ettiler.
New York Borsası’nda Tarife İndirim Rüzgarı
ABD ve Çin’in 90 gün süresince tarife indirim kararının ardından, New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 3,26, Dow Jones endeksi yüzde 2,81 ve Nasdaq endeksi yüzde 4,35 oranında yükseliş gösterdi. Ancak, ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir başlangıç yaptı.
Piyasalarda, “korku endeksi” olarak bilinen VIX Endeksi, S&P 500 Endeksi’ndeki dalgalanma ile birlikte yüzde 17 oranında azalarak 18.2 seviyesine geriledi. Bu seviye, 2 Nisan’da yapılan tarifelerin duyurulmasından önceki seviyelere işaret ediyor.
Anlaşma sonrası Çin’den ithalat yapan önemli şirketlerle çip üreticilerinin hisselerinde gözle görülür bir artış yaşandı. Amazon, Dell, Best Buy ve Apple gibi şirketlerin hisseleri yüzde 6 ila 8 arasında değer kazandı. Çip üreticisi Nvidia’nın hisseleri de yüzde 5,4 oranında yükseldi.
ABD tahvil piyasalarında, yatırımcıların riskli varlıklara yönelmesiyle satış hacmi öne çıkarken, 10 yıllık ABD tahvil faizi 7 baz puan artarak yüzde 4,46 seviyesine ulaştı. Tarafların tarife indirimine yönelik olumlu mesajları, doları güçlendirdi ve dolar endeksi yüzde 1,3 oranında artış göstererek 101,7 seviyesinden kapandı; yeni işlem gününde ise 101,6 seviyesine düştü.
Altın fiyatları ise ticaret gerilimlerinin azalacağı beklentisiyle yüzde 1,7 oranında değer kaybederek 3,235 dolara geriledi. Ancak yeni işlem gününde altın fiyatı yüzde 0,6 değer kazanarak 3,254 dolar seviyesine yükseldi.
Bren petrol varil fiyatı, ticari hareketliliğin artış beklentileriyle yüzde 1,6 oranında primlenirken, şu anda yüzde 0,3 düşüşle 64,6 dolardan işlem görmekte.
Avrupa Borsaları Olumlu Tepki Verdi
Avrupa borsaları, küresel ticaret savaşlarına dair endişelerin azalmasıyla pozitif bir seyir izliyor. Ukrayna-Rusya savaşı ile ilgili barış girişimlerinin artması da yatırımcıların dikkatini çekiyor.
İstanbul’da Türkiye tarafından düzenlenecek olan barış müzakereleri yatırımcılar tarafından dikkatle izlenirken, bölgedeki ekonomik kaynakların, özellikle endüstriyel teşvikler yoluyla iç piyasada kullanılabileceği öngörüleri iyimserliği artırıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile çeşitli Avrupa ülkelerinin dışişleri bakanları arasında Ukrayna’daki kalıcı barış süreci konusunda görüşmeler yapıldığını duyurdu.
Analistler, Avrupa ve ABD’nin yanı sıra Çin gibi diğer ülkelerin de Ukrayna-Rusya müzakerelerini desteklediğini belirtiyor. Ukrayna, hem bölgesel ekonomik istikrar hem de enerji tedarik zinciri açısından stratejik bir önem taşıyor.
Ukrayna’daki gelişmelere dair izlenimler sonrasında, Avrupa savunma sanayi hisselerinde düşüş gözlemlendi. Örneğin, Rheinmetall yüzde 5,9, Leonardo yüzde 4,3, Thales Group yüzde 3 ve BAE Systems ise yüzde 1,3 değer kaybetti.
Bu gelişmelerle birlikte, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,29, Fransa’da CAC 40 yüzde 1,37, İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 1,40 ve İngiltere’de FTSE 100 yüzde 0,59 oranında değer kazandı. Ancak Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif seyirle girdi.
Asya Borsaları Pozitif Seyrediyor
ABD ve Çin’in tarifeleri 90 gün boyunca indirme kararının ardından, Asya borsalarında Hong Kong dışında olumlu bir hava hâkim. Ticari gerilimlerin azalması, küresel risk iştahının toparlanmasına katkıda bulunuyor.
ABD ve Çin’in varılan anlaşması, Çin’in ekonomik teşvik paketlerinin beklenmedik bir şekilde yürürlüğe girmeyeceği beklentilerini gündeme getirdi ve bu durum sektör bazında satış baskısına sebep oldu.
Analistler, Çinli piyasa iştirakçilerinin, ABD’yle yaşanabilecek olası gerginliklere karşı tedbirler aldığını belirtiyor ve değişen dinamiklerin piyasa stratejilerini etkileyebileceğine işaret ediyorlar.
Son gelişmelerle birlikte, Japonya’da Nikkei 225 yüzde 1,8, Güney Kore’de Kospi yüzde 0,1 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 oranında kazanç sağlarken, Hong Kong’da Hang Seng yüzde 1,7 geriledi.
Yurt İçi Piyasalarda Gözler Ödemeler Dengesi Verisinde
ABD ve Çin arasındaki olumlu ticari görüşmeler sonrası, doğal gazda PKK’nın eylemlerini durdurma ilanı, Borsa İstanbul’da alış ağırlıklı bir seyrin yaşanmasına sebep oldu. BIST 100 endeksi, günü yüzde 3,80 artarak 9,747.07 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksi ise yaklaşık yüzde 0,3 değer kazanarak 11,293.00 puandan işlem gördü.
Bugün açıklanacak olan mart ayına ilişkin ödemeler dengesi verisi, yatırımcıların yakından takip edeceği önemli bir veri. AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi’ne katılan analistler, cari işlemler hesabının mart ayında 3,936 milyar dolar açık vermesini öngörüyor. Ayrıca, cari işlemler açığının 2025 yılında 19,650 milyar dolar olması bekleniyor.
Dolar/TL, dün sabah yatay bir seyir izleyerek 38,7720’den kapandı. Bugün ise bankalararası piyasada, önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde, 38,8000 seviyesinden işlem görmekte.
Analistler, yurt içinde cari işlemler dengesi ile yurt dışında ise Almanya ve Avro Bölgesi’ndeki Zew ekonomik güven endeksi ve ABD enflasyon verisinin izleneceğini belirtirken, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9,900 ve 10,000 puanın direnç, 9,700 ve 9,600 seviyelerinin destek konumunda olduğunu hatırlattılar.
Piyasalarda Bugün Takip Edilecek Veriler:
- 09.00 İngiltere, mart ayı işsizlik oranı
- 10.00 Türkiye, mart cari işlemler dengesi
- 12.00 Almanya, mayıs ayı Zew ekonomik güven endeksi
- 12.00 Avro Bölgesi, mayıs ayı Zew ekonomik güven endeksi
- 15.30 ABD, nisan ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
(AA)
“`